✏مهدی دهقانی
کشتی ورزشی انفرادی است که در رقابت های آن دو ورزشکار بر روی تشک مخصوص به مبارزه می پردازند . هر کشتی گیر می کوشد حریف خود را « ضربه فنی » کند یا با کسب امتیاز بیشتر برنده ی مسابقه شود . ضربه ی فنی زمانی اتفاق می افتد که یکی از دو کشتی گیر شانه های حریفش را به تشک بچسباند و در مدتی به اندازه ی شمردن سه شماره . او را در همان حالت نگه دارد .
#تاریخچه: در روزگاران قدیم ، انسان ها برای گذران زندگی با مشکلات و سختی های فراوانی مواجه بودند . یکی از این مشکلات هجوم اقوامی بود که می خواستند از امکانات اقوام ضعیف تر به سود خود بهره برداری کنند . در بسیاری از جنگ ها دو پهلوان به نمایندگی از دو لشکر رو در روی هم می ایستادند و هرکس که پیروز می شد ، پیروزی لشکر خود را رقم می زد . این در هم آویختن ها و نبرد های تن به تن ، که گاهی با دست های خالی و بدون هر سلاحی انجام می شد ، در زبان فارسی « کشتی » نام گرفت . « کشتی » یا « کستی » نام کمربند مخصوص زرتشتیان بوده است . در ایران باستان در زور آزمایی های تن به تن ، هریک از دو پهلوان تلاش می کرد که با کمک گرفتن از کمربند ( کستی ) دیگری ، او را بلند کند و به زمین بزند . این زور آزمایی های رو در رو کشتی نام گرفت .
کشتی هایی که با گرفتن کمربند رقیب برگزار می شود ، مخصوص ایران نیست . امروز در کشتی شوینگن نیز که در سوییس رایج است ، هر یک از دو رقیب با گرفتن کمربند حریفش تعادل وی را به هم می زند .
کشتی های محلی ایران : به جزء کشتی آزاد و فرنگی و مسابقات پهلوانی ، در استان های مختلف ایران مسابقات گوناگون کشتی برگزار می شود . این مسابقات در فضای آزاد انجام می گیرند و کشتی گیران با لباس های محلی شهر و استان خود در آن ها شرکت می کنند . از جمله ی این مسابقات می توان به کشتی باچوخه ( استان خراسان ) ، کشتی لوچو ( مازندران ) ، گیله مردی ( گیلان ) ، زوران پاتوله و زوران مچکه ( کردستان ) ، آشیرما ( آذربایجان ) ، کچ گردان ( سیستان و بلوچستان ) و دسته بغل ( فارس ) اشاره کرد .
شکل گیری کشتی نوین: با آغاز ورزش های نوین یکی از اولین رشته هایی که مورد توجه قرار گرفت ، کشتی بود زیرا در بیشتر کشور ها به شکل های گوناگون برگزار می شد . در قرن نوزدهم ، همچنان که بسیاری از رشته های ورزشی در قاره ی اروپا قانونمند شدند ، رشته ی کشتی به روش اروپایی رواج یافت . در فرانسه و از سال 1860 مسابقات کشتی یونانی _ رومی مرسوم شد که بعدها در ایران « کشتی فرنگی » نام گرفت .
کشتی آزاد و فرنگی : در المپیک های یونان باستان کشتی گیران حق نداشتند در هنگام کشتی ، بخش های پایین تر از کمر ( پاها ) حریف خود را لمس کنند . این روش در کشتی اروپا ماندگار شد و کشتی فرنگی به سرعت در این قاره گسترش یافت . در سال 1896 و در اولین دوره ی المپیک نوین ، کشتی فرنگی در یک وزن برگزار شد و کارل شومان آلمانی به مقام قهرمانی این رشته رسید . با گسترش کشتی در سراسر دنیا ، مسابقات کشتی آزاد نیز رونق گرفت . در این مسابقات ورزشکاران در حین مسابقه اجازه داشتند به همه ی قسمت های بدن حریف _ از جمله پاها _ دست بزنند .
اصطلاحات تخصصی :
بار انداز : در شرایطی که حریف را خاک کرده ایم ، با کمک گرفتن از دو دست خود ، که آن ها را روی سینه های او قرار داده ایم ، او را بتابانیم ( 180 درجه بچرخانیم ) و دوباره در خاک قرار دهیم . در صورتی که هنگام اجرای فن بار انداز ، کتف حریف در هنگام تاباندن به زمین بخورد ، اجرا کننده ی فن صاحب دو امتیاز می شود اما اگر کتف او به زمین نخورد ، اجرا کننده یک امتیاز کسب می کند .
فتیله پیچ : با قرار دادن دست های خود در بین پاهای حریف ، او را بتابانیم . این حرکت یک امتیاز دارد
کول انداز : با دستان خود دست های حریف را بگیریم و در حالی که پشتمان به اوست ، با کشیدن دست هایش حریف را از بالای شانه های خود روی زمین بیندازیم . حداقل امتیاز کول انداز 2 است اما اگر پشت حریف در هنگام سرنگون شدن به زمین بخورد ، سه امتیاز کسب می کنیم
یک خم : گرفتن یک پای حریف به شکلی که پای وی را کاملا در اختیار داشته باشیم . پس از گرفتن « زیر یک خم » معمولا حریف به خاک می رود و ما یک امتیاز می گیریم
دو خم : گرفتن دو پای حریف به شکلی که کاملا با تسلط این کار را کرده باشیم . گرفتن « زیر دو خم » می تواند منجر به اجرای فنونی شود که تا 3 امتیاز نصیب انجام دهنده ی فن می کنند
پل شکن : خارج شدن از حالت پل است . هرگاه کشتی گیری که به پل رفته است ، با گود کردن ( خم کردن ) کمر و قرار دادن سر بر روی زمین ، خود را از حالت پل نجات دهد ، از پل شکن استفاده کرده است
عقربک : هنگامی که حریف در حال چرخاندن ما و انجام دادن فن « بار انداز » است ، اگر با کمک گرفتن از پاهای وی و گرفتن بدنش از اجرای فن او جلوگیری کنیم و با بر هم زدن تعادلش ، وی را در خطر امتیاز دادن قراردهیم ، از فن « عقربک » استفاده کرده ایم
درخت کن :با استفاده از زیر دو خم ، حریف را به طور کامل از زمین بلند کنیم
از دیگر فنون کشتی می توان به پیچ پیچک ، کنده کشی ، تندر ، بزکش و سربندوپی ، فیتو ، زشت و زیبا ، سروته یکی و پلنگ شکن اشاره کرد .
خاک کردن : نشاندن حریف روی تشک به شکلی که حداقل سه عضو بدن او روی تشک قرار گیرند ؛ مثلا دو دست و پاها
سر پا : اگر یکی از کشتی گیرها در خاک باشد و کشتی گیر دیگر نتواند هیچ فنی روی او اجرا کند ، داور دستور سرپا می دهد . در این شرایط ، دو کشتی گیر باید در مرکز تشک از نو رو در روی هم قرار گیرند .
پل زدن ( رفتن به پل ) : کشتی گیر به گونه ای تعادل رقیب را به هم میزند که پشت وی در آستانه ی تماس با تشک قرار می گیرد اما شانه هایش تشک را لمس نمی کنند ؛ به این حالت ، « بردن حریف به پل » می گویند
قوانین:
زمان: در مسابقات جوانان و بزرگ سالان ، دو زمان سه دقیقه ای برای هر مسابقه در نظر گرفته می شود و کشتی گیران در بین این دو زمان ، 30 ثانیه استراحت می کنند . در رقابت های نوجوانان و نونهالان ، رقابت در دو زمان دو دقیقه ای انجام می شود . در پایان دو زمان مسابقه ، کشتی گیری که در مجموع امتیاز بیشتری به دست آورده باشد ، برنده رقابت خواهد شد .
۱) فرار از فن و فرار از تشک و جریمه هریک از کشتی گیران توسط اعمال خطا در دورشته آزاد و فرنگی با اخطار به مدافع(o) و دو امتیاز به مهاجم همراه خواهد بود.
۲) امتیازات فنی در دو رشته آزاد و فرنگی 1-2-4-5 خواهد بود(قبلاً در کشتی آزاد5 نداشتیم)
۳) در کشتی آزاد و فرنگی اگر در حالت کرسی مهاجم در پشت حریف قرار داشته باشد و در این شرایط زانو، سر و یا آرنج مدافع حتی برای لحظه ای با تشک تماس پیدا کند خاک محسوب می شود.
۴) در کشتی آزاد و فرنگی اجرای فنی که از سرپا اجرا شود و حریف بی تعادل به روی تشک با سینه و یا پهلو فرود بیاید اما به خطر نرود 2 امتیاز خواهد داشت.
۵) زمان مجروحیت همراه با خونریزی حداکثر 4 دقیقه خواهد بود ( از لحظه ای که پزشک روی تشک حاضر می شود زمان پزشکی شروع می شود ) اما مصدومیت و آسیب های بدون خونریزی محدودیت زمانی ندارد و نظر پزشک مسابقات مهم است.
۶) در کشتی آزاد و فرنگی اگر کشتی گیری با نشیمنگاه از تشک بیرون برود به شرطی که فرار از تشک نباشد یک نمره از دست خواهد داد اما اگر در همین حالت مدافع دستش را ستون کند دو امتیاز از دست می دهد.
۷) در کشتی آزاد و فرنگی اگر کشتی گیر مهاجم دوبنده را بگیرد مرتبه اول داور باید با قطع کشتی به خاطی تذکر دهد و در صورت تکرار برای مرتبه دوم، یک اخطار به کشتی گیر خاطی و دو نمره به حریف تعلق می گیرد. اما اگر کشتی گیر مدافع دوبنده را بگیرد با اخطار و دو امتیاز مجازات می شود.
۸) در صورتی که داوران کشتی گیری را بعلت کم کاری جریمه نمایند مربی حق چلنج ندارد.
۹) پس از اتمام کشتی و موقع بالا بردن دست کشتی گیر پیروز توسط داور اگر هریک از کشتی گیران با تذکر داور در کنار داور وسط قرار نگیرند ابتدا داور به کشتی گیر خاطی کارت زرد نشان می دهد و اگر مجدداً از دستور داور تمرد نماید و در کنار داور قرار نگیرد دیسکالیفه خواهد شد.
۱۰) جرایم کم کاری درکشتی آزاد:
1_ مرحله اول استفاده از اصطلاحات داوری و تذکر به کشتی گیر کم کار بدون قطع کشتی
2_ مرحله دوم در صورت تکرار کم کاری توسط همان کشتی گیر، کشتی توسط داور وسط و با تایید قاضی یا رئیس تشک قطع و به کشتی گیر کم کار تذکر می دهند( با علامت چرخش یک دست داور) ثبت v در برگه داوری
3_ مرحله سوم قطع کشتی با تایید قاضی یا رئیس تشک و تذکر به کشتی گیر کم کار و شروع 30 ثانیه تایم فعالیت ( با علامت چرخش دو دست داور به دور هم ) و ثبت P در برگه داوری در صورتی که مدافع و یا مهاجم در تایم 30 ثانیه فعال کشتی امتیازی کسب نکنند، مدافع فقط یک امتیاز مجازات می شود بدون اینکه کشتی قطع شود و اگر در این شرایط فنی در اختیار هریک از کشتی گیران باشد داور باید بعد از 30 ثانیه یک امتیاز جریمه را اعلام نماید و اجازه بدهد آن فن اجرا شود و علاوه بر یک امتیاز جریمه باید نمره اجرای فن را نیز اعلام نماید.
تابلو اسکوربورد در زمان فعالیت 30 ثانیه، از زمان 25 ثانیه به بالا با صدای بوق مقطع هشدار می دهد.
۱۱) جرایم کم کاری (passivity) در کشتی و کشتی منفی( Negative wrestling) متفاوت است و داوران باید فرق کم کاری و کشتی منفی را بدانند، در کشتی نگاتیو مثل عدم کنتاک و نزدیک نشدن به حریف، پنجه گرفتن و فشار خلاف مفصل و یا به هردلیلی راه حمله حریفش را مسدود کند داور باید یک بار کشتی را قطع و به خاطی تذکر بدهد و در صورت تکرار با تایید رئیس تشک یک اخطار به خاطی و دو نمره به حریف تعلق می گیرد.
توجه روش مبارزه با کم کاری در کشتی آزاد و. فرنگی متفاوت از هم می باشد.
12- جرایم و مراحل کم کاری در کشتی فرنگی.
- مرحله اول استفاده از اصطلاحات داوری برای فعال کردن کشتی توسط داور وسط مانند Headup –open-action و.....
- در صورت تکرار کم کاری پس از درخواست داور و تایید قاضی یا رئیس تشک، بدون قطع کشتی داور با بالا آوردن دست همرنگ کشتی گیر کم کار( P ) را اعلام می کند.
- در صورت تکرار کم کاری توسط همان کشتی گیر و درخواست پاسیو ( P ) توسط داور با تایید قاضی و یا رئیس تشک، داور با پایین آوردن دست همرنگ کشتی گیر کم کار با دست دیگر یک نمره برای مهاجم اعلام می نماید. ( بدون قطع کشتی )
- در کشتی فرنگی کم کاری ها ( P ) یکی در میان امتیاز برای مهاجم خواهد داشت.
13- در کشتی فرنگی اگر مهاجم موفق شود حریف را لیفت کند، مدافع می تواند تنها با فشار آوردن یک دست به سینه یا دست حریف از خودش دفاع کند اما فشار با دو دست خطا می باشد.
14- در حالت خاک در کشتی فرنگی دست مدافع باید کشیده باشد و نباید حتی با یک دست کشتی را ببندد و یا پای خود را جمع کند و یا علم نماید و در صورت انجام این اعمال و عدم توجه به تذکر داور، کشتی گیر خاطی با اخطار و دو امتیاز مجازات خواهد شد و ادامه کشتی می بایست در خاک شروع شود.
15- در صورتی که کشتی می بایست در خاک شروع شود باید حالت صحیح درست نشستن در خاک رعایت شود و مهاجم نیزبلافاصله دو دستش را در پشت مدافع قرار دهد و نباید تعلل نماید و اگر هریک از کشتی گیران تخطی نمایند، مرتبه اول تذکر و مرتبه دوم با اخطار و دو امتیاز مجازات خواهند شد و در این حالت اگر خاطی کشتی گیر مهاجم باشد می بایست کشتی در حالت سرپا ادامه پیدا کند.
16- اگر کشتی گیری در اثر ریسک در بیرون تشک فرود بیاید یک نمره از دست می دهد اما باید دقت داشت، در صورتی که مجری تنها تظاهر به اجرای فن نماید یعنی شبیه سازی کند و در خاک فرود بیاید 2 امتیاز از دست خواهد داد.
17- اگر رئیس تشک تشخیص دهد اشتباهی در مورد امتیازدهی از جانب داور و قاضی صورت گرفته است می تواند دستور قطع کشتی را صادر نماید و آنها را به مشاوره دعوت نماید و در صورت عدم نتیجه گیری از مشاوره می تواند به اتفاق داور و قاضی فیلم مسابقه را بازبینی نماید. این مشاوره و بازبینی حق چلنج کردن مربیان و کشتی گیران را از بین نخواهد برد.
18- اجرای فنون زیبا در کشتی آزاد از این پس مانند کشتی فرنگی ارزیابی خواهد شد و فنی که از سر پا اجرا شود و یا از خاک لیفت شود وسپس از سرپا اجرا شود و دارای شرایط فن زیبا را داشته باشد و مدافع مستقیم به خطر برود 5 امتیاز به مجری تعلق می گیرد. اما اگر همه شرایط فن زیبا را داشته باشد اما به خطر نرود و با سینه فرود بیاید 4 امتیاز خواهد داشت.
توجه: اجرای فنونی که دارای شرایط زیبایی فن نباشد و مدافع در هوا چرخش داشته باشد و با سینه فرود بیاید 2 امتیاز دارد
تشک کشتی :
مسابقه کشتی در سالن مخصوص و روی « تشک » انجام می گیرد . تشک مربعی به ضلع 12 متر است که از سه بخش تشکیل شده است :
منطقه ی فعالیت :
دایره ای به قطر 7 متر است که در مرکز آن نیز دایره ای به قطر 1 متر وجود دارد . دایره ی کوچک با خطی به پهنای 10 سانتی متر مشخص شده است و کشتی گیران فعالیت خود را همواره از این قسمت آغاز می کنند ؛ چه در ابتدای مسابقه باشند چه در هر شرایطی که داور آنان را به مرکز دایره دعوت کند .ون: بخشی از تشک که مرز منطقه ی فعالیت را مشخص می کند.
ز زون :
در صورتی که کشتی گیری در بیرون منطقه ی زون به فعالیت و اجرای فن بپردازد ، امتیازی نخواهد گرفت .
وزن ها :
رقابت های بزرگسالان جوانان و امید ها در ۱۰ وزن برگزار می شود که عبارت اند:
کشتی آزاد: 57، 61، 65، 70، 74، 79، 86، 92، 97 و 125 کیلوگرم
کشتی فرنگی: 55، 60، 63، 67، 72، 77، 82، 87، 97 و 130 کیلوگرم
کشتی زنان:50، 53، 55، 57، 59، 62، 65، 68، 72 و 76 کیلوگرم
رده سنی خردسالان، نونهالان و نوجوانان:
خردسالان و نونهالان: 34 تا 38 -41- 44- 48- 52- 57- 62- 68- 75- 85 کیلوگرم
نوجوانان : 41 تا 45- 48-51- 55- 60- 65- 71- 80- 92- 11
وزن کشی :
۱. تمامی رقابت های داخلی و ملی در رشته های کشتی آزاد و فرنگی در رده های سنی مختلف طی دو روز برای هر وزن برگزار خواهد شد .
۲. وزن کشی کشتی گیران هر روز صبح، دو ساعت پیش از آغاز مسابقات در روز اول بدون ارفاق و در روز دوم با دو کیلو ارفاق وزن ( صرفاً در سال ۲۰۱۸میلادی ) این موضوع از سال ۲۰۱۹ بدون ارفاق وزن اعمال خواهد شد
کشتی گیرها یک روز پیش از برگزاری مسابقات و در ساعات بعد از ظهر و عصر در وزن کشی شرکت می کنند . هر کشتی گیر در هنگام وزن کشی فقط دو بنده بر تن دارد و تحت هر شرایطی وزن او باید کمتر از وزنی باشد که قرار است در آن شرکت کند اما اگر پس از پایان وزن کشی به وزن کشتی گیر اضافه شود ، از نظر قانونی مانعی برای حضور وی در مسابقات وجود ندارد در گذشته ، کشتی گیرها پس از هر مسابقه باید در وزن کشی شرکت می کردند . در آن زمان ، در کشتی این امکان بود که دیداری با نتیجه ی مساوی به پایان برسد و در این صورت ، کشتی گیری برنده می شد که وزن کمتری داشت.
داوران :
داورانی که مسابقه کشتی را قضاوت می کنند عبارت اند از : رئیس تشک ، قاضی ، داور وسط ، ناظر و وقت نگهدار . داور وسط تنها داوری است که در هنگام مسابقه ی دو کشتی گیر روی تک حضور دارد . لباس داور وسط کت و شلوار و کروات است . او به دست چپش مچ بندی قرمز و به دست راستش مچ بندی آبی دارد . هرگاه کشتی گیر دو بنده ی آبی به اجرای فن بپردازد ، داور دست راست خود را بالا می آورد و با انگشتانش ، امتیاز پیشنهادی خود را به رئیس تشک و قاضی اعلام می کند . در صورت در خواست امتیاز برای دو بنده ی قرمز ، داور این حرکت را با دست چپ انجام می دهد . در صورتی که یک کشتی گیر کم کار باشد ، داور با دستور فعالیت به وی تذکر می دهد .
حق اعتراض و باز بینی فیلم :
پس از آنکه داور وسط پیشنهاد دادن امتیاز دادن به یک کشتی گیر را مطرح کرد ، قاضی و رئیس تشک نیز نظر خود را با علامت دست اعلام می کنند . در صورتی که دو نفر از این سه داور نظر مشابهی داشته باشند ، امتیاز پیشنهادی آن دو به کشتی گیر داده می شود . مربیان تیم ها نیز در صورت اعتراض می توانند تقاضای بازبینی فیلم مسابقه را مطرح کنند . در این حالت ، مسابقه متوقف می شود و ناظر مسابقه فیلم را به صورت حرکت آهسته ( اسلو موشن ) می بیند و در صورت اشتباه در اعطای امتیاز ، رای را عوض می کند .
اگر یک مربی به رای داوران اعتراض داشته باشد ، حق ندارد از روی صندلی خود بلند شود بلکه باید ظرف حداکثر 5 ثانیه به رای داده شده اعتراض کند . اعتراض با پرتاب یک شئ مکعب شکل به وسط تشک انجام می شود .
اگر زمان کشتی به پایان رسیده باشد اما امتیاز هنوز روی تابلوی نتایج ثبت نشده باشد ، مربی می تواند اعتراض خود را اعلام کند .
مصدومیت :
در صورتی که یک کشتی گیر در حین مسابه مصدوم شود ، داور مسابقه را متوقف می کند تا پزشک آسیب دیدگی مصدوم را بر طرف سازد . اگر داور احساس کند که کشتی گیر مصدوم نشده است و تمارض می کند ( تظاهر به مصدومیت می کند ) ، می تواند به وی تذکر و به رقیبش امتیاز بدهد .
تغییر قوانین :
فدراسیون بین المللی کشتی همواره برای جذاب تر کردن مسابقات تلاش می کند و بر این اساس ، گاه قوانین خود را تغییر می دهد . نمونه هایی از این تغییرات را در زیر آورده ایم :
زمان : مسابقات کشتی در ابتدا به قدری ادامه پیدا می کرد که سرانجام یک کشتی گیر در مسابقه پیروز شود . حتی برخی از مسابقات 11 تا 12 ساعت طول می کشیدند . طول مدت یک مسابقه ی کشتی ، زمانی 30 دقیقه ، زمانی 10 تا 15 دقیقه و دوره ای 5 دقیقه بود . اکنون مسابقه های کشتی در دو وقت سه دقیقه ای انجام می شوند .
لباس داوران : لباس داوران کشتی زمانی بلوز و شلوار سفید بود اما اکنون آن ها کت و شلوار می پوشند .
تساوی : در حدود نیم قرن پیش ، کشتی هم ممکن بود با نتیجه ی مساوی تمام شود . پس از حذف نتیجه ی مساوی ، کشتی گیری برنده می شود که اخطار کمتری دارد یا به نظر داوران فعال تر است . در شرایط تساوی کشتی گیری که وزن کمتری نسبت به حریف خود دارد برنده ی میدان می شود.
وزن ها : کشتی مدتی در 8 وزن برگزار می شد اما بعدها به 10 وزن افزایش یافت
وسایل مورد نیاز برای ورزش کشتی
کفش : کفش کشتی سبک ، ساق بلند و بدون پاشنه است و از چرم نرم ساخته می شود . این کفش نباید هیچ گونه قطعه ی فلزی داشته باشد .
لباس : در گذشته ، کشتی گیران با بلوز آستین کوتاه یا بالا تنه ی برهنه و شاوار کوتاه با هم مسابقه می دادند اما اکنون از « دو بنده » استفاده می کنند که لباسی چسبان ، یک تکه و بدون آستین است و تا بالای زانو را می پوشاند.
جوراب : کشتی گیران در هنگام مسابقه از جوراب های کوتاه استفاده می کنند .
فدراسیون جهانی کشتی یا اتحاد جهانی FILA نامیده می شود
کشتی پهلوانی در ایران : ایرانیان از زمان های بسیار دور به کشتی گرفتن بسیار علاقه مند بودند و پهلوانان و قهرمانان نیرومند را گرامی می داشتند . آثار و نوشته های فراوانی که از قدیم به جای مانده ، نشان می دهد که کشتی تا چه حد مورد علاقه ی مردم بوده است . در شاهنامه ی فردوسی درباره ی نبرد قهرمانان و کشتی های آنان با یکدیگر وجود دارد . از جمله درباره ی شروع کشتی با گرفتن شال ( کمربند ) ، دوال کمر رقیب ، آمده است .
بازو بند پهلوانی : از دوران قاجار رسم شد که هر سال به پهلوان اول کشور یک بازو بند پهلوانی هدیه دهند . روی این بازو بند ، سه قطعه سنگ عقیق قرار داشت . روی عقیق میانی عبارت « نصر من الله و فتح قریب » و روی دو عقیق دیگر عبارت های « یا علی » و « ادرکنی » نقش بسته بود .
جهان پهلوان غلامرضا تختی 15 سال عضو تیم ملی کشتی ایران بود . وی علاوه بر کسب 7 مدال جهانی و المپیک ، 3 بار نیز قهرمان کشتی پهلوانی کشور و صاحب بازوبند پهلوانی شد .
تاریخچه ی کشتی در ایران : تاریخچه ورزش کشتی در ایران در دوران صفویه و زندیه، کشتی و ورزش باستانی و پهلوانی رونق بی‌سابقه‌ای در ایران یافت به طوری که در هر شهر صدها پهلوان بنام وجود داشته است. در دواران قاجاریه علاقه به این ورزش چنان زیاد شد که در دوران ناصرالدین شاه برای اولین بار شخصی به نام صاحب الدوله مأمور توسعه کار ورزش کشتی شد و به زودی کشتی چنان رواج پیدا نمود که در تمامی روزهای تعطیل پهلوانان در میادین شهر به کشتی گرفتن می‌پرداختند مسابقات کشتی پهوانی برای انتخاب پهلوان پایتخت نیز از همین ایام آغاز شد و بعدها به صورت یک سنت جاری همه ساله درآمد. برای انتخاب پهلوان پایتخت رسم براین بودکه پهلوانان را در روز مشخصی مصادف با یک روز از عید یا یک روز تعطیل در میدانی جمع می‌کردند و کشتی گرفتن و اجرای مراسم را برپا می‌نمودند و سرآمد پهلوانان را به عنوان «پهلوان پایتخت» معرفی می‌نمودند آقا محمد صادق بلورفروش، ابراهیم یزدی معروف به یزدی بزرگ،پهلوان اکبر خراسانی، حسین یوزباشی، سیدحسن رزاز، سیداسماعیل کالسکه ساز و ... از کشتی‌گیران و پهلوانان معروف آن زمان بودند. از زمان رضا شاه زورخانه با فرهنگ جدید رونق بیشتری گرفت و در کنار زورخانه‌ها، باشگاهها و ورزشگاهها هم شکل گرفتند. با تأسیس اداره تربیت بدنی و اجباری شدن ورزش در مدارس و پادگان‌های نظامی، جوانان کشتی‌گیر از زورخانه‌ها روی به میدان‌های ورزش نهادند و با اصول جدید و تحت تعلیم پهلوانان و مربیان قدیم و جدید به تمرین پرداختند مسابقات کشتی تا سال ۱۳۱۸ به صورت پهلوانی با رسم و رسوم خاص ایرانی ادامه داشت، اما از این سال به بعد با مطرح شدن مقررات بین‌الملل، تغییر و تحولاتی در شیوه کشتی گرفتن وطرز لباس پوشیدن کشتی گیران پدیدار گشت. ورزش کشتی با شرایط و خصوصیات و قوانین خاص هر ناحیه و منطقه از کشور انجام می‌شد و قواعد و آداب و رسوم محلی هر منطقه در این رشته ورزشی تأثیر فراوانی داشته است در سال ۱۳۱۷ حمید محمودپور که دارای تحصیلات عالی تربیت بدنی از دانشگاه ترکیه بود به تعلیم کشتی در ایران پرداخت. وی اولین تشک کشتی ازجنس اسفنج را در دانشسرای تربیت بدنی واقع در دروازه دولت تهران پهن نمود و فنون کشتی آزاد و فرنگی را آموزش داد در زمان‌های گذشته تشک کشتی وجود نداشته و به جز گود زورخانه، کشتی روی زمین و خاک نرمی که روی آن می‌پاشیدند انجام می‌گرفت. محمودپور قبل از اینکه از تشک کشتی استفاده کند در ورزشگاه امجدیه روی چاله پرش ارتفاع برزنت می‌انداخت و فنون کشتی کلاسیک را آموزش می‌داد. در سال ۱۳۱۸ اولین دوره مسابقات کشتی آزاد قهرمانی کشور در ورزشگاه امجدیه تهران برگزار شد. نخستین باشگاه کشتی، باشگاه سلیمان خان پایین خیابان شاهپور سابق بود اولین تیم کشتی خارجی، ترکیه بود که در سال ۱۳۲۶ به ایران آمد. نخستین حضور بین المللی کشتی ایران در المپیک ۱۹۴۸ بود که مرحوم منصور رئیسی به مقام چهارم رسید. با آشنایی بیشتر کشتی‌گیران با فنون کشتی، افتخارات زیادی نصیب کشتی ایران شد و بسیاری از قهرمانان ایران بر سکوهای جهانی قرار گرفتند. عبدالله موحد، غلامرضا تختی، ابراهیم جوادی، امامعلی حبیبی، منصور مهدیزاده، محمد ابراهیم سیف‌پور، رسول خادم و.... از قهرمانان بنام جهان کشتی بودندکه افتخارات فراوانی در مسابقات المپیک و جهانی برای ورزش ایران به دست آوردند.
محدودیت سنی : ورزش‌های پربرخورد و تماسی مانند بوکس، کشتی، هاکی و پاورلیفتینگ بهتر است بعد از ۱۵ سالگی شروع شوند ولی به‌طور کلی می‌توان گفت مناسب بودن شدت و نوع ورزش را رضایتمندی کودک و لذت بردن او تعیین می‌کند. علاوه بر این، ورزش تاثیری بر سن بلوغ ندارد محدودیت جنسی ندارد .
ماهیچه درگیر : از دیدگاه سیستم متابولیسم بدن، کشتی از جمله سنگین ترین رشته های ورزشی محسوب میشود و نیاز به آمادگی جسمانی مناسب به جهت مقاومت در برابر تغییرات شدید سیستم اسید – باز پلاسمای خون دارد به عنوان یک قانون کلی، بدن یک کشتی گیر به قدرت، توان و استقامت عضلانی نیاز دارد. بعلاوه مسئله کنترل وزن از ویژگیهای بسیار مهمی است که چه در دوره تمرینات و مسابقات و چه حتی در دوره استراحت ورزشکار، میبایست مورد توجه و کنترل باشد. از طرفی چون دوره تمرینات و رقابتها در کشتی نسبتاً طولانی است، ریسک بروز آسیبهای جسمانی بالاست و توجه به مبانی پیشگیری از صدمات ورزشی بسیار حاﺌز اهمیت است.
نیازهای جسمانی بدن یک کشتی گیر این نیازها عموماً تحت تاثیر دو عامل کلی قرار می گیرند؛ اول کیفیت و میزان تغییرات وزن بدن ورزشکار و دوم برنامه زمانی مسابقات در پیش. در واقع توانایی یک ورزشکار در تامین نیازهای جسمی و روانی پیش از یک مسابقه ورزشی است که میتواند وی را تبدیل به یک قهرمان برتر سازد .
به جهت درک عمیق این نیازهای جسمانی، بهتر است تا به مرور لحظاتی از یک مسابقه کشتی بپردازیم. با مرور این سناریوی ورزشی قادر خواهیم بود تا علاوه بر شناسایی نیازهای فیزیکی بدن ورزشکار، به اهمیت اصول لازم در بدن سازی کشتی گیران که ویژگیهای خاص خود را دارد، پی ببریم ولی قبل از آن بهتر است مروری کوتاه بر منابع انرژی داشته باشیم.
منابع انرژی موردنیاز رشته کشتی واضح است که ماهیت رشته کشتی نیازمند سیستمهای انرژی هوازی و بیهوازی است. نیاز به انرژی در طی یک مسابقه به حداکثر ممکن میرسد و لازمه پایداری کشتی گیر تامین سوخت مورد نیازهرعضله درگیر بنا به نوع حرکت ویژه خود در طول مسابقه است.
ماهیت حرکات و فنون در حین اجرای کشتی غالباً بگونه ای است عضلات بالاتنه بیشتر درگیر حرکات مقاومتی وعضلات اندام تحتانی بیشتر درگیر حرکات ناگهانی شدید و انفجاری هستند. به بیان دیگر عضلات بالاتنه بیشتر متکی بر سیستم انرژی اسیدلاکتیک و عضلات پایین تنه بیشتر متکی بر سیستم انرژیفسفاژن هستند. این واقعیت میبایست در مراحل بدنسازی و تقویت سیستمهای انرژی کشتی گیران مورد توجه قرار رفته و تمرینات لازم و ویژه ای برای هر قسمت از بدن طراحی شود.
هیچ رازی در مورد موفقیت وجود ندارد. موفقیت نتیجه برنامه ریزی، کار سخت و یادگیری از شکست ها است.
